ADHD-medicatie in het verkeer
Mensen met ADHD kunnen medicijnen voorgeschreven krijgen om de klachten van ADHD te verminderen. Deze medicijnen kunnen invloed hebben op het hoe goed iemand kan (auto)rijden. ADHD-medicijnen kunnen helpen in het verkeer, maar door de bijwerkingen kan het gebruik ook gevaarlijk zijn. Als iemand last heeft van bijwerkingen, dan mag die persoon niet rijden in een auto of op een motor, brommer of fiets.
Het effect van ADHD-medicatie op rijgedrag
Als iemand ADHD heeft, kunnen de klachten van ADHD verminderen door ADHD-medicijnen te slikken. De positieve effecten van ADHD-medicatie op hoe iemand rijdt zijn onder andere een betere concentratie en een rustiger gevoel. Hierdoor kan die persoon zich ook makkelijker op het verkeer concentreren. ADHD-medicatie kan dus een positieve invloed hebben op het rijgedrag.
Maar ADHD-medicatie kan ook bijwerkingen veroorzaken. Dit kunnen bijwerkingen zijn zoals: onrust, angst, agressie, slaperigheid, wazig zien en duizeligheid. Het kan gevaarlijk zijn aan het verkeer deel te nemen als iemand last heeft van deze bijwerkingen.
> Lees hier meer over ADHD-medicatie
Mag iemand die ADHD-medicatie slikt rijden?
Iemand met ADHD kan meestal veilig rijden met ADHD-medicijnen. Die persoon moet wel altijd met de arts overleggen of hij of zij mag rijden met de medicijnen die hij of zij gebruikt. Ook is het belangrijk dat die persoon niet meer medicijnen gebruikt dan de dokter heeft voorgeschreven. Als iemand last heeft van bijwerkingen, dan mag die persoon niet deelnemen aan het verkeer.
Bijwerkingen kunnen ontstaan of erger worden:
- als iemand net begint met het medicijn te gebruiken. Het verschilt per medicijn en per persoon hoelang het duurt voordat iemand gewend is aan de medicatie;
- als de hoeveelheid medicijn die iemand gebruikt omhoog gaat;
- als iemand van medicijn verandert.
Het advies is om niet te rijden als de kans op bijwerkingen groter is. Dit geldt voor auto-, motor- en brommerrijden. Maar ook voor fietsen en het besturen van andere voertuigen. Iemand die maar af en toe ADHD-medicatie gebruikt mag geen voertuig besturen.
> Bekijk hier een overzicht van alle ADHD-medicijnen en de invloed op het verkeer
Met hoeveel ADHD-medicatie mag iemand nog rijden?
Bij welke hoeveelheid (dosering) van een medicijn iemand niet meer mag rijden, verschilt per medicijn. Daarom is er voor ieder rijgevaarlijk medicijn een apart advies. Iemand kan bij twijfel altijd overleggen met de arts of apotheek.
Er zijn ook ADHD-medicijnen die onder de drugswet (Opiumwet) vallen, zoals dexamfetamine (Tentin®). Dexamfetamine vermindert de rijvaardigheid. Iemand mag daarom niet te veel dexamfetamine in het lichaam hebben. Dit worden grenswaarden genoemd. Iemand die dexamfetamine gebruikt, scoort positief op een speeksel-, of bloedtest voor amfetamine (speed). Daarnaast is het altijd strafbaar om dexamfetamine te gebruiken in combinatie met alcohol of andere drugs en dan te gaan rijden.
> Lees hier meer over de limieten voor drugsgebruik in het verkeer
Welke tests worden gebruikt in het verkeer?
De politie kan 2 testen doen om te zien of iemand medicijnen, alcohol of andere drugs heeft gebruikt tijdens het rijden. De eerste test heet een psychomotorische test. Bij deze test kijkt de politie hoe iemand zich gedraagt, beweegt en praat. De politie kan ook een speekseltest uitvoeren. Agenten kunnen dit doen tijdens een verkeerscontrole, of wanneer ze aanwijzingen zien van onveilig rijgedrag of gedrag dat wijst op drugsgebruik. Als de agent vermoedt dat de bestuurder onder invloed is van een middel, dan neemt de politie de bestuurder mee naar het bureau voor een bloedtest.
Iemand die dexamfetamine voor ADHD gebruikt, kan aangeven dat hij of zij dit krijgt voorgeschreven door een arts. De agent noteert dit, maar gaat wel verder met het proces-verbaal. Het Openbaar Ministerie (OM) zal vragen om een doktersrecept of verklaring van de arts. Het OM beslist of er een rechtszaak komt of niet. Er kan bijvoorbeeld een rechtszaak komen als de medicijngebruiker geen doktersrecept kan insturen. Maar ook als het medicijn is gebruikt in combinatie met alcohol of andere drugs, of als de persoon meer heeft genomen dan de dokter heeft bepaald.
> Lees hier meer over drugstesten bij een politiecontrole
Is ADHD-medicatie aantoonbaar in het speeksel of bloed?
Het gebruik van dexamfetamine is aantoonbaar in speeksel en bloed. Als iemand dexamfetamine gebruikt, zullen de speeksel- en bloedtest een positief resultaat geven voor amfetamine (speed). Hoelang dexamfetamine precies zorgt voor een positieve speekseltest is moeilijk te zeggen, omdat het nog niet goed onderzocht is. Gewone amfetamine kan tot 15-25 uur na gebruik zorgen voor een positieve speekseltest.
Iemand die methylfenidaat (Ritalin) heeft gebruikt, zal daarvoor niet positief scoren op een speekseltest. Wel kan methylfenidaat worden aangetoond met een urine- of bloedonderzoek. Als een agent vermoedt dat iemand iets heeft gebruikt, kan een bloedtest worden gedaan. Ook als de speekseltest negatief was.
> Lees hier meer over drugstesten in het verkeer
Recreatief gebruik: zonder doktersrecept
Voor mensen die ADHD-medicatie zonder doktersrecept gebruiken, kan ADHD-medicatie zorgen voor een meer opgejaagd gevoel. Hierdoor neemt iemand meer risico’s dan normaal. Ook zijn er andere bijwerkingen, zoals slaapproblemen, onrust, agressie, angst en wazig zien.
Daarnaast is er geen diagnose en begeleiding door een arts bij gebruik zonder recept. Hierdoor is er geen controle op hoe de medicijnen andere ziekten beïnvloeden, zoals hart- en vaatziekten of psychische problemen. Ook is er geen controle op de reactie op andere medicijnen. Om die reden kan het slikken van ADHD-medicatie zonder doktersrecept zorgen voor extra risico’s in het verkeer.
Iemand die geen doktersrecept heeft en toch rijdt met ADHD-medicatie op overtreedt de wet. Het valt dan onder dezelfde overtreding als rijden met drugs op.
> Lees hier meer over het slikken van concentratiepillen zonder recept