Heb je vragen over drugs? Neem dan anoniem contact met ons op via mail, chat of telefonisch (€0,10/min).
Drugstesten worden veel gebruikt om te controleren of iemand drugs heeft gebruikt. Er zijn verschillende soorten testen die niet allemaal even betrouwbaar zijn. Deze testen kunnen urine, bloed, speeksel of haar controleren.
In Nederland worden verschillende drugstesten uitgevoerd. Bijvoorbeeld door de politie. Zij gebruiken de speekseltest om te controleren of iemand misschien drugs heeft gebruikt en is gaan rijden. Of een huisarts die een urinetest uitvoert omdat hij of zij denkt dat een patiënt mogelijk gedrogeerd is.
Er bestaan vier soorten drugstesten:
Wil je weten hoe lang drugs aantoonbaar zijn? Kijk dan onderaan de pagina.
Een drugstest kan op verschillende manieren werken. De twee belangrijkste zijn de zelftest (immunoassay) en massaspectometrie. Massaspectometrie wordt vaak gebruikt als een bevestigingstest.
Een bekend voorbeeld van een zelftest is de coronatest. De coronatest is een zelftestspeekseltest. Bij een drugtest zijn er geen virusdeeltjes, maar drugs of reststoffen (metabolieten) van drugs.
De meeste zelftesten in Nederland zijn urinetesten. Maar er komen ook speekselzelftesten voor. Bij de zelftest loopt de urine of het speeksel over een stukje papier. Op dat papier zitten stofjes die van kleur veranderen als ze genoeg drugs of reststoffen tegenkomen. Als er te weinig drugs of reststoffen in de urine of het speeksel zit of helemaal niet, dan verkleurt het streepje niet.
Het nadeel van de zelftest is dat er ook andere dingen de stof op het papier van kleur kunnen doen laten veranderen. Bijvoorbeeld supplementen of medicijnen. Een zelftest die positief is kan daarom gebruikt worden voor een goed gesprek, maar niet voor zekerheid of een veroordeling. Daarvoor is een massaspectometrietest de beste optie.
Massaspectometrie (onderdeel van bevestigingsonderzoek) is een speciale drugstest. Het is een heel precieze test. De uitslag is daardoor erg betrouwbaar. Deze test wordt gedaan als er zekerheid nodig is. Bijvoorbeeld bij een belangrijke beslissing zoals een rechtszaak of als de speekseltest van de politie positief was. Deze test is duurder om uit te voeren dan een zelftest.
Hoeveel van een drug zorgt voor een positieve test hangt van de afkapwaarde van de drug en het soort test af.
Een afkapwaarde (drempelwaarde) is een minimale hoeveelheid drugs of reststoffen die iemand in de urine, het bloed, haar of speeksel moet hebben. Iemand kan bijvoorbeeld de rook van een joint inademen die een voorbijganger op straat uitblaast. De cannabisrook krijgt iemand dan binnen, maar dit is veel te weinig om effecten van te voelen. De drug is dan technisch gezien aanwezig in het lichaam. Maar de hoeveelheid zorgt niet voor een positieve test. De afkapwaarde is voor elke drug anders.
Naast dat elke drug een andere afkapwaarde heeft, heeft elke test ook een andere afkapwaarde. Een bloedtest op cannabis heeft niet dezelfde afkapwaarde als een urinetest op cannabis.
Hoe lang een drug aantoonbaar is hangt af van 4 dingen:
1. Welke drug iemand heeft gebruikt
Het ene middel geeft langer een positieve test dan het andere. GHB is bijvoorbeeld erg snel weer uit het lichaam, maar voor cannabis kan dit soms weken duren.
2. Of er getest wordt op speeksel, urine, bloed of haar
In haar is drugs het langste aan te tonen. In speeksel meestal het kortste.
3. Persoonlijke verschillen
Hoe snel een drug uit het lichaam gaat verschilt per persoon. Oudere mensen breken bijvoorbeeld drugs (en medicijnen) vaak langzamer af. Maar ook mensen van dezelfde leeftijd kunnen grote verschillen hebben in de snelheid van afbraak.
4. Veel en vaak gebruik of eenmalig
Iemand die vaak en veel gebruikt test vaak langer positief. Maar een dubbele dosis betekent niet dat iemand ook twee keer zo lang positief test.
Hasj & wiet
3-MMC
XTC
Speed
Ketamine
GHB
Benzo’s
Cocaïne
Paddo’s & truffels
Qat
LSD
Lachgas
Heroïne
2C-B
4-FA/4-FMP
Nee, een werkgever mag (meestal) niet een medewerker testen. Er zijn maar een paar beroepen waar een uitzondering geldt. Bijvoorbeeld: piloten, treinmachinisten of kapiteins.
> Lees hier meer over drugstesten op de werkplek
De politie voert een speekseltest uit in het verkeer. Dit is vaak de Drugwipe 5S. Als deze test positief is dan moet iemand mee naar het bureau voor een bloedtest (bevestigingstest).
Huisartsen kunnen een urine van iemand naar een laboratorium sturen voor een drugstest. Wel lijkt het zo te zijn dat huisartsen daar vaak niet aan mee willen werken.
Heb je deze vraag omdat je denkt gedrogeerd te zijn? Lees dan onze pagina over drogeren
Wij raden het testen van je kind af. Daar zijn verschillende redenen voor. Bijvoorbeeld: een zelftest is onbetrouwbaar en test maar op één of enkele drugs, niet alle drugs.
> Hier lees je meer over waarom het testen van een kind onverstandig is
Als iemand het niet eens is met de uitslag van een drugstest kan er soms bevestigingsonderzoek (ook wel herhaalonderzoek of confirmatieonderzoek) worden aangevraagd. Dit kan vaak alleen als er nog niet is getest met massaspectometrie. Bijvoorbeeld als er alleen getest is met een zelftest. Als er al getest is met massaspectometrie dan klopt de uitslag. Deze test is namelijk heel erg betrouwbaar. Als iemand dan toch nog een hertest wil moet dat uitgevoerd worden op dezelfde urine of het bloed als de eerste test.
