Stoppen met drugs: hoe doe je dat?

Sommige mensen die drugs gebruiken willen daarmee stoppen. Omdat ze bijvoorbeeld problemen krijgen met geld, relaties of hun gezondheid. Stoppen is niet voor iedereen even makkelijk. Iemand die een verslaving heeft kan daar bijvoorbeeld meer moeite mee hebben dan iemand die af en toe gebruikt.  

Hieronder leggen we uit hoe je kunt proberen om zelf te stoppen. Maar zelf stoppen is voor veel mensen te moeilijk. Zeker als iemand een verslaving heeft. Dan is hulp echt nodig. Het beste wat je dan kunt doen is een afspraak maken met je huisarts. Helemaal onderaan de pagina kun je lezen wat voor hulp er mogelijk is. 

Wanneer moet ik stoppen met drugs?

Wanneer iemand moet stoppen is die persoon zijn of haar eigen keuze. Voor de meeste mensen is stoppen verstandig als het gebruik voor problemen zorgt. Dit kunnen verschillende soorten problemen zijn. Bijvoorbeeld: geldproblemen, ruzies, liegen, slecht slapen of gezondheidsproblemen. Bij mensen de een verslaving hebben is dat meestal het geval.  

> Lees hier over wanneer iemand verslaafd is  

Maar niet alleen voor mensen die een verslaving hebben is stoppen verstandig. Herken je jezelf in de volgende punten? Dan is het misschien om een goed moment om te stoppen of te minderen: 

• Je hebt al vaker gedacht aan stoppen of minderen. Of pogingen om te stoppen zijn mislukt 
• Je liegt over je gebruik of je verbergt het 
• Je weet dat stoppen beter voor je is, maar je verzint steeds redenen waarom het nu geen goed moment is om te stoppen 

Wat zijn de voordelen van stoppen met drugs?

Mensen die stoppen met drugs te gebruiken merken vaak veel voordelen. Deze voordelen kunnen per middel verschillen, maar dingen die mensen ervaren zijn: 

• Je hebt geen katers meer 
• Je maakt je minder zorgen over je gebruik 
• Je hebt minder problemen met geld, zoals schulden 
• Je voelt je beter, je bent bijvoorbeeld minder vaak angstig, moe of depressief 
• Je hebt minder last van lichamelijke klachten zoals hoofdpijn of buikpijn 
• Je hebt minder ruzie met je partner, familie of vrienden 
• Je hebt minder problemen met werk of studie 
• Je slaapt beter en hebt meer energie 
• Je hebt een betere gezondheid en levensstijl  

Zelf stoppen met drugs gebruiken

Voor veel mensen die zelf willen stoppen is het beter om hulp te zoeken. Zonder hulp stoppen kan je namelijk veel tijd kosten zonder resultaat.  

Bij sommige drugs kan het zelfs (levens)gevaarlijk zijn om zonder hulp te stoppen. Iemand kan namelijk last krijgen van (levens)gevaarlijke afkickverschijnselen. Dit is zo bij GHB, alcohol en benzodiazepines. En vaak ook bij opioïden/opiaten zoals heroïne of oxycodon.  

Iemand die zelf wil stoppen met drugs gebruiken kan de volgende tips proberen. Het werkt het beste als je meerdere tips opvolgt. 

• Noteer een maand lang je gebruik. Maak een lijstje waarop je schrijft wanneer je gebruikt, hoeveel, en met wie. Schrijf ook op waarom je drugs gebruikte op die momenten. Kijk op het einde van de maand of er een patroon zit in je gebruik. Je kunt hier ook apps voor gebruiken, zoals de middelenmeter app. 

• Maak een lijstje met redenen om te stoppen. Schrijf op dit lijstje wat je prettig en minder prettig vindt aan drugs gebruiken. Noteer ook de voordelen en nadelen van stoppen met gebruik. Zorg dat je dit lijstje bij je hebt, zodat je erop kunt kijken op moeilijke momenten.  

• Weet hoe je ‘nee’ kunt zeggen. Bedenk je wanneer je misschien drugs aangeboden krijgt of wanneer iemand voorstelt om te gebruiken. Bedenk je alvast wat je kan zeggen. Je zegt minder snel ‘ja’ als je weet wat je gaat zeggen. 

• Bereid lastige situaties voor. Als je het moeilijk vindt om in bepaalde situaties niks te gebruiken, bedenk dan alvast wat je gaat doen op zo’n moment. Je kunt ook proberen deze situaties vermijden. Dit kunnen feestjes of festivals zijn, of andere plekken waar je drugs gebruikte.  

• Afspraken maken. Spreek met anderen af dat je geen drugs meer wilt gebruiken. Vraag je vrienden ook om je geen drugs meer aan te bieden. Dit kan ervoor zorgen dat je minder snel gebruikt.  

• Zoek afleiding. Weet dat de momenten dat je zin hebt om te gebruiken (‘craving’), ook weer voorbijgaan. De trek verdwijnt vaak vanzelf als je er niet aan toegeeft. Als je afleiding zoekt op dit soort momenten gaat het gemakkelijker. Bedenk vast wat voor afleiding je gaat zoeken, zoals sporten of bellen met een goede vriend of vriendin.  

• Vraag je omgeving om steun. Vertel je omgeving dat je denkt dat je een probleem hebt met drugs. Dit kan ervoor zorgen dat je het toegeeft. Stiekem toch verder gaan met gebruiken op een moeilijk moment is dan lastiger. Als anderen het weten is dat een stok achter de deur.  

• Verwijder het nummer van je dealer uit je telefoon. Als je je dealer niet meer gemakkelijk kunt bereiken, is de kans kleiner dat je op moeilijke momenten toch drugs bestelt. 

Als deze tips niet helpen, moet je eerlijk zijn tegen jezelf. Het gaat je dan waarschijnlijk niet lukken om zelf te stoppen. Het kan moeilijk zijn om toe te geven dat je de controle over je gebruik kwijt bent. Maar je hebt gelukkig altijd nog wel zelf de keuze om hulp te vragen. Er is veel hulp mogelijk.  

Hulp bij stoppen met drugs gebruiken

Er zijn verschillende soorten professionele hulp mogelijk. De beste stap die je kunt zetten is een afspraak maken met je huisarts. Via de huisarts kun je eventueel terecht bij de verslavingszorg. Ook zijn er verschillende soorten online hulp en zelfhulpgroepen. Het voordeel van online hulp of zelfhulpgroepen is dat er geen wachtlijsten zijn. Je kan vaak direct beginnen. 

Huisarts 

Je huisarts kan meedenken met je situatie. Zo kan hij of zij doorverwijzen naar de praktijkondersteuner (POH-GGZ). De POH weet veel van de geestelijke gezondheidszorg en kan iemand ook zelf een beetje helpen met problemen. Samen met de POH kan je op zoek naar passende psychologische hulp (GGZ). Ook kan de huisarts je doorverwijzen naar de verslavingszorg.  

Verslavingszorg 

Als je een doorverwijzing hebt gekregen naar de verslavingszorg moet je wachten op een intake. Dit kan soms een tijdje duren. Bij een intake maak je samen met een behandelaar een plan voor je behandeling. Daar luisteren ze naar je wensen. Veel soorten verslavingszorg worden vergoed door je verzekering. 

Vaak hoef je niet te worden opgenomen in een kliniek. Je hebt dan bijvoorbeeld wekelijks een afspraak met je behandelaar. Dit heet ambulante zorg. De behandelaar kan dan bijvoorbeeld ook een afbouwschema voor je maken. Ook maak je samen vaak een plan voor als je een terugval hebt. 

In sommige gevallen moet iemand wel worden opgenomen in een kliniek voor een detox. Tijdens een detox krijgt iemand medische hulp bij het afkicken. Dit is vaak het geval als iemand verslaafd is aan GHB of alcohol bijvoorbeeld. Deze middelen kunnen namelijk zorgen voor levensgevaarlijke ontwenningsverschijnselen en zijn maar lastig zelf af te bouwen. Hulp van een arts is dan nodig. Er zijn ook opnames in het buitenland mogelijk. Maar deze worden vaak maar gedeeltelijk vergoed door de verzekering en hebben voor- en nadelen.  

Als je twijfelt over de verslavingszorg, kan je bijna altijd gratis een adviesgesprek aanvragen. Je hebt daarvoor geen doorverwijzing nodig van je huisarts. Tijdens dit gesprek kan je bijvoorbeeld vragen stellen en duidelijk maken waarom je nog twijfelt. 

Indien je naast een verslaving ook last hebt van andere psychische klachten, zoals ADHD of een persoonlijkheidsstoornis, kan het zijn dat de behandeling anders moet. Dit wordt een dubbele diagnose genoemd. Er bestaan behandelaren die een dubbele diagnose kunnen behandelen. Kijk hier voor meer informatie.  

> Kijk hier voor een overzicht van de verslavingszorg in Nederland  

Online hulp  

Er is ook hulp via internet. Hier kan iemand meestal direct, gratis en anoniem aan de slag. Deze hulp kan ondersteunen bij het stoppen, maar is vaak niet genoeg voor mensen die ook andere problemen hebben. Zoals angst of depressie.  

Zelfhulp 

Ook zijn er verschillende zelfhulpgroepen, zoals de NA (drugs), de AA (alcohol), de CA (cocaïne) en Stichting Zelfhelp. Deze groepen houden regelmatig meetings op heel veel plekken door het hele land. Iemand kan zonder moeite direct bij zo’n meeting aansluiten. Dit kan ook online. Dit kan erg prettige ondersteuning zijn voor mensen die op een wachtlijst staan voor een intake bij de verslavingszorg.  

Online hulp en zelfhulp kunnen iemand helpen die bijvoorbeeld lang op de wachtlijst moet staan voor de verslavingszorg.  

> Kijk hier voor een overzicht van alle soorten hulp bij verslaving