Fenibut: Wat je moet weten
Fenibut (ook wel: ‘phenibut’) is een middel dat onder andere in Rusland en Oost-Europa als medicijn wordt gebruikt. Het wordt ook verkocht als nieuwe psychoactieve stof (NPS). Mensen gebruiken het dan voor de prettige effecten. Het kan namelijk angst en stress verminderen. Maar iemand kan ook verslaafd raken aan fenibut. Die persoon kan dan niet zomaar stoppen zonder last te krijgen van ernstige klachten.
Fenibut wordt meestal verkocht als poeder, tablet, of in een capsule. De meeste mensen die het gebruiken slikken het. Er zijn verschillende soorten fenibut te koop (HCl of F.A.A.), ze werken ongeveer hetzelfde. Vroeger was fenibut te koop als voedingssupplement om beter mee te slapen. Maar fenibut wordt vooral als drug gebruikt en mag daarom niet meer als voedingssupplement worden verkocht.
Hoeveel mensen gebruiken fenibut in Nederland?
Het is niet duidelijk hoeveel mensen in Nederland fenibut gebruiken. Maar waarschijnlijk zijn dit er niet veel. Zoals het geval is voor de meeste nieuwe psychoactieve stoffen.
Werking en effecten
De effecten van fenibut kunnen erg onvoorspelbaar zijn. Dit is niet bekend uit onderzoek, maar uit wat mensen op het internet schrijven over hun ervaring met fenibut. Online zeggen mensen vaak dat de effecten niet ieder moment van het gebruiken hetzelfde zijn. De ene keer kunnen de effecten goed merkbaar zijn, de andere keer bijna niet. Opvallend is dat de andere effecten niet altijd liggen aan een verschil in dosering.
Iemand kan de volgende effecten ervaren:
- Verdoofd of juist energiek voelen
- Misselijkheid en duizeligheid
- Ontspanning (ook van de spieren)
- Minder angst voelen
- Ontremming
- Beter of slechter kunnen concentreren
- Verwarring
- Buikpijn en diarree
- Soms meer zin in seks
Het duurt vaak lang voordat iemand de fenibut gaat voelen na inname. Het kan soms wel 3 uur duren voordat iemand de effecten merkt. De effecten duren dan ongeveer 10 tot 24 uur. Als de effecten uitwerken, kan het zijn dat iemand zich slechter gaat voelen. Iemand kan dan ongeveer een dag zenuwachtig of angstig zijn, depressieve gevoelens hebben en slechter slapen dan normaal. Dit worden ook wel ‘rebound-effecten’ genoemd. Als iemand veel fenibut heeft gebruikt, kunnen deze klachten heftiger zijn. Soms willen mensen dan snel weer fenibut nemen. Het gevoel dat dit veroorzaakt wordt craving genoemd.
Risico’s
Risico’s die iemand altijd loopt bij gebruik:
- Verslapte spieren
- Slechter kunnen concentreren
- Hoge of onregelmatige hartslag
- Verslaving (als iemand regelmatig gebruikt)
- Duizelig worden
- Vallen
Extra risico’s bij een hoge dosering:
- Minder goed kunnen ademhalen
- Een te hoge hartslag
- Hallucinaties
- Bewusteloos raken (out gaan)
- Agressief worden
Verslaving
Fenibut werkt verslavend1Zoals te lezen is in de quickscan van het CAM. Iemand die regelmatig fenibut gebruikt, kan steeds meer nodig gaan hebben voor die effecten. Dit heet tolerantie. Iemand die dan zomaar stopt, kan last krijgen van gevaarlijke ontwenningsverschijnselen2Zoals te lezen is in een rapportage van het WHO, zoals:
- Heftige angst en paniekaanvallen
- Psychoses en hallucinaties
- Hartkloppingen en een hoge hartslag
- Niet kunnen slapen
- Depressie
- Vermoeidheid
- Misselijkheid en overgeven
- Prikkelbaarheid
Fenibut combineren
Het kan levensgevaarlijk zijn om fenibut te combineren met sommige drugs of medicijnen. Vooral verdovende middelen zijn erg gevaarlijk, zoals: alcohol, GHB, benzodiazepines of oxycodon. Dit kan ervoor zorgen dat iemand bewusteloos raakt of dat de ademhaling slechter gaat werken. Hierdoor kan iemand in een coma raken en zelfs doodgaan.
Wetgeving
Fenibut is niet verboden, het middel valt onder de Warenwet.
Veelgestelde vragen
Kan ik autorijden als ik fenibut heb gebruikt?
Nee. Fenibut kan ervoor zorgen dat iemand zich minder goed kan concentreren of slappe spieren krijgt. Ook kan de ontremming ervoor zorgen dat iemand onverstandige keuzes maakt. Een bloedtest van de politie kan fenibut waarschijnlijk wel aantonen.