Drugswebshops en medicijnwebshops: verschillen en risico’s

Online bestaan er webshops die zeggen echte medicijnen te verkopen en webshops die (legale) designer drugs verkopen. De middelen die deze webshops verkopen zijn gevaarlijk en kunnen leiden tot ernstige risico’s. Bijvoorbeeld verslaving of overlijden. Mensen die deze middelen online kopen onderschatten deze risico’s vaak of hebben het gevoel dat er geen alternatief is.

Deze webwinkels zijn niet allemaal hetzelfde. Ze zijn in te delen in twee groepen:

• Drugswebshops die legale ‘Nieuwe Psychoactieve Stoffen (NPS)’ verkopen. NPS worden ook wel ‘designer drugs’ of ‘research chemicals’ genoemd.
• Medicijnwebshops die geregistreerde medicijnen verkopen of namaak-varianten daarvan. De verkoop daarvan is illegaal.

Wat zijn deze NPS-webshops?

NPS- drugswebshops verkopen NPS. Dit zijn middelen die bij inname lijken op de effecten van drugs of medicijnen. Bijvoorbeeld bromazolam lijkt op medicijnen uit de groep slaap- en kalmeringsmiddelen (benzodiazepines). Deze webshops verkopen dus geen echte medicijnen, maar alleen stoffen die erop lijken.

Er is weinig onderzoek gedaan naar de meeste NPS. Daarom zijn de risico’s meestal niet duidelijk. Zeker niet van de risico’s op de lange termijn. Dat maakt het extra gevaarlijk als iemand deze middelen inneemt als drugs.

De webshops verkopen de middelen als chemische stoffen voor onderzoek. Deze stoffen staan niet in de Opiumwet. Dat is de wet die gaat over harddrugs en softdrugs. Een webshop mag deze stoffen verkopen als ze zich houden aan de regels van de Warenwet. In de Warenwet staan bijvoorbeeld regels over levensmiddelen (eten en drinken) of spullen zoals speelgoed of make-up.

De webshops plakken op de verpakkingen bijvoorbeeld een sticker “niet voor menselijke gebruik”¹ Zoals je op de site van de overheid kan lezen is dat verplicht voor chemische stoffen.. Maar de verkopers weten eigenlijk wel dat kopers de stoffen als drugs gebruiken en spelen daar vaak op in. Ze verkopen bijvoorbeeld ook spullen om drugs mee te gebruiken. Bijvoorbeeld pijpjes, snuifbuisjes of capsules. Ook bieden ze de stoffen aan als pillen of in pillenstrips.

De tekst gaat verder onder de afbeelding

Foto: een zakje van de NPS met de naam O-DSMT.

Sinds 1 juli 2025 is een deel van de NPS verboden. In plaats van één drug per keer verbieden werden een drie grote groepen NPS in één keer verboden. Dit heet het stofgroepenverbod. Dit verbod geldt niet voor alle NPS. Bijvoorbeeld de groep designer benzodiazepines, 2-FDCK of O-DSMT zijn daarmee nog niet verboden.

> Lees meer over NPS

Wat zijn medicijnwebshops?

Medicijnwebshops verkopen medicijnen waar een recept van een dokter voor nodig is. Medicijnen die verkocht worden zijn vaak middelen om af te vallen, slaapmedicijnen of pijnmedicijnen. Bijvoorbeeld oxycodon of oxazepam. De medicijnen zijn vaak gestolen echte medicijnen of nagemaakte medicijnen. Bij namaakmedicijnen (ook wel nepmedicijnen) heeft iemand zelf de pillen gemaakt. Ze zijn dan niet gemaakt door een farmaceutisch bedrijf.

De webshops verkopen deze middelen zonder dat de koper een recept van zijn of haar huisarts heeft. Dat mag niet. Deze medicijnen vallen namelijk onder de Geneesmiddelenwet en in veel gevallen de Opiumwet. Daarom is er strenge controle op de verkoop ervan. Door deze regels te negeren, overtreden de webshops de wet.

> Lees hier meer over drugs en de wet

Wat zijn de gevaren als iemand drugs en medicijnen online koopt?

Drugs en medicijnen gebruiken is nooit veilig. Drugs en medicijnen hebben risico’s en bijwerkingen voor iedereen. Maar voor veel mensen kan het lijken alsof de middelen van deze webshops minder gevaarlijk zijn omdat je ze ‘gewoon’ online kan kopen. Dit is niet zo. De middelen hebben juist grote risico’s ten opzichte van veel andere drugs of medicijnen. Bijvoorbeeld zware verslaving en overlijden.

Wat zijn de risico’s van de NPS en medicijnen?

De webshops verkopen niet dezelfde middelen. De drugswebshops verkopen NPS. Dat zijn dus drugs en middelen die lijken op medicijnen. Medicijnwebshops verkopen (namaak) medicijnen. Welke risico’s iemand loopt hangt af van welk middel of medicijn iemand neemt. In de tabel hieronder zie je een aantal NPS en medicijnen. Op de pagina’s kun je meer lezen over de bekende risico’s van die middelen.

Wel zijn er een aantal gevaren te benoemen die passen bij veel drugs en medicijnen van deze webshops. Zo is er vaak heel weinig bekend over NPS en ook niet alles over de medicijnen. Daarnaast hangt het risico van deze middelen sterk af van hoe iemand zich voelt vóór het gebruik. Iemand die zich bijvoorbeeld (heel) slecht voelt of last heeft van psychische klachten kan zich veel slechter gaan voelen.

Zelfmedicatie

Ook is het zo dat sommige mensen de middelen gebruiken als zelfmedicatie. Dit betekent dat iemand de medicijnen of NPS inneemt om klachten te verminderen zonder begeleiding van een arts of behandelaar. Dit is erg gevaarlijk om verschillende redenen:

• De pillen of poeders kunnen andere stoffen bevatten of een heel andere dosering dan de webshop zegt. Iemand kan daardoor onvoorspelbare effecten krijgen of overdoseren.
• Iemand kan heel snel verslaafd raken aan deze middelen. Een arts kan namelijk niet ingrijpen als iemand de middelen vaak of in grote hoeveelheden gaat gebruiken. De arts is namelijk bijna nooit op de hoogte van de zelfmedicatie.
• Iemand heeft niet van een arts gehoord over de risico’s. Bijvoorbeeld over rijden met het middel. Iemand mag na deze middelen namelijk niet meer autorijden. Ook kan een arts niet waarschuwen voor gevaarlijke combinaties. Bijvoorbeeld met alcohol of andere medicijnen. Deze combinaties zijn extra gevaarlijk omdat het ervoor kan zorgen dat iemand stopt met ademhalen en overlijdt.
• Stoppen met de medicijnen is bij deze middelen heel moeilijk. Iemand krijgt vaak heftige klachten als hij of zij stopt. Voor normale medicijnen heeft een arts dan wetenschappelijk onderzochte manieren om iemand te helpen stoppen. Maar voor de NPS die op medicijnen lijken meestal niet. Een behandeling door een arts is daarom wel noodzakelijk, maar moeilijker dan bij normale medicijnen.

Veelgestelde vragen

Waarom kopen mensen medicijnen via illegale webshops?

Er is nog geen onderzoek gedaan naar waarom mensen medicijnen online kopen of gebruiken. Wel zijn er vermoedens over een aantal groepen gebruikers. Deze groepen zijn: 1) mensen die doen aan zelfmedicatie van angst, slecht slapen of pijn 2) mensen die medicijnen op recept van een arts kregen, maar de arts schrijft het niet meer voor 3) mensen die opzoek zijn naar een (prettige) high 4) mensen die willen slapen na een feestje en dat niet kunnen door een energie gevende drug.

Waarom zijn de NPS-webshops niet offline gehaald?

De NPS-webshops verkopen producten die niet op de Opiumwet staan. Het is daarom legaal om deze te verkopen zolang de verkoper zich houdt aan de Warenwet. Wel loopt er een rechtszaak naar een webshop (Funcaps.nl). Een rechter gaat bepalen of zij zich aan de wet hebben gehouden.

Waarom zijn de medicijnwebshops niet offline gehaald?

Het is niet helemaal duidelijk waarom de webshops konden bestaan. Wel is het zo dat het veel tijd en uren kost om webshops offline te halen. De webshop kan dan vaak via een andere weg ook de webshop weer online zetten (onder een andere naam). Ook zijn de webshop vaak in beheer in het buitenland. Ze offline halen is dan extra moeilijk.

Hoeveel mensen kopen drugs en medicijnen via illegale webshops? 

Het is niet bekend hoeveel mensen medicijnen en drugs kopen bij online webshops. Daar is nog geen onderzoek naar gedaan.
Wel is bekend dat ongeveer 1-2% van de volwassen Nederlanders ooit in hun leven een NPS heeft gebruikt²Zoals te lezen is in de Nationale Drugmonitor. De meeste mensen gebruiken dus geen NPS/designer drugs.

Hoe kun je veilig medicijnen online kopen? 

Online medicijnen kopen kan niet veilig. Een webshop kan nep medicijnen verkopen die wat anders bevatten dan er op de verpakking staat. Er kan een ander middel in zitten of bijvoorbeeld te veel van een middel.
Als iemand toch echte medicijnen koopt is dat ook gevaarlijk. Als een arts niet meekijkt kan iemand te veel of te vaak de medicijnen gebruiken. Daardoor kan iemand snel verslaafd raken of een overdosering nemen.
Ook kan iemand de medicijnen met een ander medicijn, drugs of alcohol combineren. Daarvan zijn de risico’s erg groot. Bepaalde combinatie kunnen namelijk zorgen voor de dood. Bijvoorbeeld omdat de ademhaling stopt.